Tại sao chúng ta cần nhiều hơn sự tham gia của phụ nữ trong ngành Tech?
“Một trong những bí quyết thành công của Alibaba là chúng tôi tuyển dụng rất nhiều phụ nữ”. Đó là phát ngôn của Jack Ma – nhà đồng sáng lập Alibaba tại tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới Davos 2015. Với tỷ lệ 47% nhân viên, 33% quản lý và 24% lãnh đạo cao cấp là phụ nữ tại thời điểm phát ngôn, Alibaba có lẽ là tập đoàn công nghệ có tỷ lệ nữ giới cao nhất. Giải thích điều này, Jack Ma cho rằng, đằng sau trí thông minh đầy cảm tính của người phụ nữ là sự suy nghĩ chín chắn về công việc và vai trò của họ.
Theo khảo sát tại 11 công ty, tập đoàn CNTT lớn trên thế giới, tỷ lệ nhân sự là nữ chỉ chiếm khoảng 30%, trong đó có 5% ở vị trí lãnh đạo. Còn theo báo cáo thị trường IT năm 2021 của TopDev, nữ giới trong ngành công nghệ thông tin tại Việt Nam chỉ chiếm khoảng 7,85% – cho thấy sự mất cân bằng rất lớn!
Căn nguyên của sự mất cân bằng giới trong ngành Tech
Một trong những nguyên nhân được cho là hàng đầu đến từ sự định kiến giới trong lĩnh vực STEM. (STEM là viết tắt của 4 khối ngành: Science – Khoa học, Technology – Công nghệ, Engineering – Kỹ thuật và Mathematic – Toán học). Từ thuở ban đầu, có những quy ước về giới tính cho rằng nam giới sẽ giỏi hơn về khoa học và toán học – điều này đã ngăn cản nữ giới theo đuổi các môn học thuộc lĩnh vực STEM.
Bên cạnh đó, việc thiếu vắng hình mẫu phụ nữ thành công trong ngành cũng là lý do khiến giới nữ e ngại khi ứng tuyển vào các vị trí thuộc khối ngành CNTT, kỹ thuật. Chúng ta có thể dễ dàng kể tên những gương mặt quyền lực hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ là nam giới như CEO Apple Tim Cook, CEO Facebook Mark Zuckerberg, CEO Amazon Jeff Bezos, CEO Google Sundar Pichai… Nhưng lại thật khó để điểm tên những người phụ nữ quyền lực hay có sức ảnh hưởng lớn đến lĩnh vực công nghệ.
Những điều trên dẫn đến hệ quả thiếu hụt về nguồn cung bởi ngày càng ít phụ nữ theo học STEM. Theo khảo sát, có đến 61% phụ nữ cho biết họ không chọn theo đuổi CNTT do thiếu sự định hướng về nghề từ những người xung quanh.
Vì sao ngành Tech cần thêm nhiều hơn sự tham gia của nữ giới?
Vài năm trở lại đây, quan niệm nữ giới làm việc và học tập trong ngành Tech đang dần có sự thay đổi. Nhiều chuyên gia công nghệ cho rằng, nữ giới có thể làm tốt công việc không hề kém nam, đặc biệt là những vị trí công việc như Tester, Front End Developer, Business Analyst… Và dưới đây là 3 lý do mà ngành Tech cần thêm nhiều hơn sự tham gia của giới nữ:
#1. Sự đa dạng giới tính đem đến lợi ích nhiều hơn cho doanh nghiệp
Theo các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Castilla La Mancha (Tây Ban Nha), sự đa dạng về giới tính trong nhóm RD (Research & Development – Nghiên cứu và Phát triển) sẽ đem đến khả năng sáng tạo cao và những quyết định tối ưu hơn. Còn theo báo cáo chung của Intel và Dalberg cho thấy, những công ty công nghệ với ít nhất một nhà lãnh đạo nữ có giá trị doanh nghiệp cao hơn 13% -16% so với các công ty có bộ máy điều hành chỉ bao gồm nam giới. Một khảo sát của First Round Capital cũng cho biết rằng đầu tư của họ vào các công ty với những người sáng lập là phụ nữ tốt hơn 63% so với đầu tư vào các công ty có đội ngũ sáng lập là nam giới. Các nghiên cứu, khảo sát của Goldman Sachs, Morgan Stanley, và World Economic Forum đều có những kết luận tương tự.
Có 2 lý do giải thích cho điều này. Thứ nhất, phụ nữ có thể kết hợp được thế mạnh nữ tính, mềm mỏng của mình cùng xu hướng mạnh mẽ, quyết liệt của nam giới trong việc phát triển sản phẩm, cải thiện vấn đề cũng như cải thiện sự hài lòng ở khách hàng. Thứ hai, việc xuất hiện hình mẫu phụ nữ ở vị trí lãnh đạo trong công ty sẽ góp phần truyền cảm hứng cho các nhân sự trẻ là là nữ; đồng thời góp phần cân bằng, nuôi dưỡng văn hóa nơi làm việc tốt hơn. Từ đó, giúp tăng thêm hiệu suất nhân viên và doanh thu.
#2. Tạo ra những sản phẩm khác biệt
Thông điệp “Think different” của Apple chắc chắn không chỉ dành riêng cho nam giới. Cả đàn ông hay phụ nữ đều có những ý tưởng sáng tạo cũng như cách giải quyết vấn đề riêng. Sự kết hợp của cả 2 giới trên bàn họp sẽ có thể tạo nên những ý tưởng độc đáo, toàn vẹn cho sản sản phẩm.
Mặt khác, thật khó để phủ nhận rằng phụ nữ chịu trách nhiệm cho hầu hết các quyết định chi tiêu trong gia đình. Do đó, họ dễ dàng đặt mình ở vị trí khách hàng để mang đến những ý tưởng về mặt thiết kế, đặc tính của sản phẩm/dịch vụ hay các chính sách hỗ trợ sản phẩm…
#3. Giải quyết bài toán thiếu hụt nguồn cung nhân sự cho ngành IT
Một trong những thách thức lớn mà các doanh nghiệp IT ở Việt Nam nói riêng cũng như các thị trường khác trên thế giới nói chung là sự thiếu hụt nhân sự IT chất lượng. Thu hút nhiều hơn phụ nữ vào các vị trí công nghệ cũng đồng nghĩa thu hút thêm nhiều nhân tài để lấp đầy bài toán nhân sự trong ngành.
Tóm lại, mặc dù việc thu hẹp khoảng cách về giới trong lĩnh vực CNTT là cần thiết, nhưng điều này không nhằm mục tiêu phải đạt được một tỷ lệ cân bằng nhất định nào đó. Trọng tâm là phụ nữ hoàn toàn có khả năng mang đến nhiều giá trị cho lĩnh vực công nghệ, và thực tế hiện nay các doanh nghiệp về Tech cũng đang có xu hướng chiêu mộ cũng như trao quyền cho phụ nữ nhiều hơn.
Cuối cùng, xin mượn thông điệp của Brit Morin – Nữ Giám đốc điều hành nền tảng trực tuyến Brit + Co, để gửi đến các bạn trẻ đang mong muốn bước chân vào lĩnh vực công nghệ: “Hãy sống với những điều bạn yêu thích, dù là với lĩnh vực công nghệ hay trong bất kỳ các lĩnh vực công nghiệp nào khác”. Bởi vì, trình độ và kỹ năng không dựa trên giới tính.