Muốn kéo dài tuổi thọ? Ưu tiên các mối quan hệ xã hội đầu tiên
Mối quan hệ xã hội có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tương đương với việc tập thể dục. David Robson, tác giả của một cuốn sách nói về các mối quan hệ xung quanh chúng ta. Cùng Techie khám phá bằng chứng và lý do cho mối liên hệ này nhé!
Nếu bạn đã quan tâm đến những nghiên cứu mới nhất về hạnh phúc và tuổi thọ, bạn sẽ thấy rằng ngày càng có nhiều sự chú ý đến mối quan hệ xã hội của chúng ta. Những người có nhiều mối quan hệ thường khỏe mạnh hơn so với những người cô đơn.
Tương tác xã hội có ảnh hưởng lớn đến tuổi thọ của chúng ta, đến mức Tổ chức Y tế Thế giới đã thành lập một Ủy ban Kết nối Xã hội, coi đó là “ưu tiên sức khỏe toàn cầu”. Bạn có thể hoài nghi về việc mối quan hệ xã hội tác động đến sức khỏe thể chất. Tuy nhiên, mô hình sức khỏe “sinh học tâm lý xã hội” đã được nghiên cứu nhiều thập kỷ. Khi nghiên cứu cho cuốn sách The Laws of Connection, tôi nhận thấy tình bạn có thể ảnh hưởng đến mọi thứ, từ sức mạnh hệ thống miễn dịch đến nguy cơ tử vong vì bệnh tim.
Kết luận của nghiên cứu này rất rõ ràng: nếu chúng ta muốn sống lâu và khỏe mạnh, chúng ta nên bắt đầu ưu tiên những người xung quanh mình.
Nguồn gốc của nghiên cứu
Nguồn gốc của nghiên cứu này bắt nguồn từ đầu những năm 1960. Vào thời điểm đó, Lester Breslow tại Sở Y tế Công cộng California đã khởi xướng dự án. Ông muốn xác định những thói quen và hành vi dẫn đến tuổi thọ cao hơn. Để làm được như vậy, ông đã tuyển dụng gần 7.000 người tham gia. Thông qua các bảng câu hỏi, ông xây dựng bức tranh chi tiết về lối sống của họ. Sau đó, ông theo dõi tình trạng sức khỏe của họ trong những năm tiếp theo.
Yếu tố sức khỏe
Trong vòng một thập kỷ, nhóm của Breslow đã xác định nhiều yếu tố quan trọng cho sức khỏe tốt. Các yếu tố này gồm không hút thuốc, uống vừa phải, ngủ đủ 7-8 giờ, tập thể dục, tránh ăn vặt, duy trì cân nặng vừa phải và ăn sáng. Các yếu tố trên sau này được gọi là “Alameda 7”, đã trở thành cơ sở của hầu hết các hướng dẫn sức khỏe cộng đồng tại Mỹ.
Nghiên cứu tiếp tục, và đến năm 1979, Lisa Berkman và S. Leonard Syme phát hiện thêm yếu tố thứ tám: kết nối xã hội. Những người có nhiều mối quan hệ xã hội có nguy cơ tử vong thấp hơn khoảng một nửa so với người có ít mối quan hệ. Kết quả này vẫn đúng sau khi kiểm soát các yếu tố như tình trạng xã hội kinh tế, sức khỏe ban đầu, tiêu thụ thuốc lá, tập thể dục và chế độ ăn uống.
Nghiên cứu sâu hơn, rõ ràng mọi loại quan hệ đều quan trọng, nhưng một số có ý nghĩa hơn. Kết nối với bạn đời và bạn thân mang lại sự bảo vệ lớn nhất. Ngay cả mối quan hệ xã giao như ở nhà thờ hay câu lạc bộ bowling cũng giúp giảm nguy cơ tử vong.
Trung tâm của vấn đề
Hỗ trợ xã hội có thể tăng cường hệ miễn dịch của bạn và bảo vệ bạn khỏi nhiễm trùng. Vào những năm 1990, Sheldon Cohen tại Đại học Carnegie Mellon, Mỹ, yêu cầu 276 người tham gia cung cấp chi tiết về quan hệ xã hội. Họ được kiểm tra nhiễm trùng và cách ly, sau đó hít các giọt nước chứa rhinovirus- loại vi khuẩn gây ra nhiều cơn ho và hắt hơi. Sau năm ngày, nhiều người xuất hiện triệu chứng, nhưng ít hơn nếu họ có nhiều quan hệ xã hội. Người có ít kết nối xã hội có nguy cơ mắc cảm lạnh cao gấp ba đến bốn lần so với người có mạng lưới phong phú.
Các nhà khoa học phải xem xét các yếu tố gây nhiễu khác. Người cô đơn có thể ít khỏe mạnh và năng động hơn. Tuy nhiên, mối liên hệ vẫn tồn tại ngay cả sau khi tính đến tất cả các yếu tố này. Quy mô tác động hiệu quả vượt trội hơn việc dùng vitamin bổ sung để tăng cường hệ miễn dịch.
Lợi ích sức khỏe từ mối quan hệ xã hội
Mối quan hệ xã hội tốt giúp giảm nguy cơ mắc bệnh mãn tính như tiểu đường loại 2. Tiểu đường xảy ra khi tuyến tụy ngừng sản xuất insulin đủ và cơ thể không phản ứng với insulin. Các yếu tố như béo phì và chất lượng mối quan hệ có thể góp phần gây ra tiểu đường. Trên 4,000 người nghiên cứu chiều dọc về lão hóa ở Anh cho thấy điểm cao trên thang đo mức độ cô đơn của UCLA dự báo sự khởi phát của bệnh tiểu đường loại 2. Người có nhiều mối quan hệ xã hội tốt giúp giảm nguy cơ mắc Alzheimer và sa sút trí tuệ.
Bằng chứng mạnh nhất liên quan đến các bệnh tim mạch. Nghiên cứu lớn cho thấy người có quan hệ xã hội kém dễ mắc tăng huyết áp và nguy cơ đau tim, đột quỵ tăng 30%. Nhà tâm lý Julianne Holt-Lunstad tổng hợp 148 nghiên cứu với 300,000 người.
Tương quan hay quan hệ nhân quả?
Nghiên cứu này đã phải đối mặt với những lời chỉ trích. Để chứng minh mối liên hệ nhân quả giữa lối sống và tuổi thọ, cần thí nghiệm có kiểm soát. Ví dụ, thử nghiệm thuốc mới: một nhóm uống thuốc, nhóm khác uống giả dược, rồi ghi lại kết quả. Trong trường hợp này, phải chia một nhóm sống cô đơn và một nhóm có mối quan hệ xã hội. Điều này không đạo đức và không thể thực hiện. Vì thế, có người nghi ngờ hiệu quả của mối quan hệ xã hội. Họ cho rằng có yếu tố khác gây ảo giác về mối liên hệ giữa cuộc sống xã hội và sức khỏe.
Bằng chứng về lợi ích sức khỏe xã hội
Holt-Lunstad cho biết, lợi ích sức khỏe xã hội được ghi nhận trên toàn thế giới, bằng nhiều phương pháp khác nhau. Dù là cảm nhận chủ quan hay sự thật khách quan, như tình trạng hôn nhân hay số lần gặp gỡ bạn bè mỗi tháng, mô hình vẫn không đổi. Các loài khác như cá heo, khỉ đầu chó chacma và khỉ đuôi dài rhesus cũng cho thấy mối quan hệ xã hội tốt giúp tăng tuổi thọ.
An toàn trong số đông
Để hiểu vì sao mối quan hệ xã hội ảnh hưởng sức khỏe, hãy xem xét quá trình tiến hóa. Từ thời kì đầu con người sống trong nhóm lớn để bảo vệ và tìm thực phẩm. Mất vị thế với những người bạn đồng hành dẫn đến nguy cơ đói, bệnh và thương tích.
Kết quả là, não và cơ thể diễn giải để xem cô lập là mối đe dọa. Đây là lý do chúng ta đau khổ khi cô đơn. Nỗi đau xã hội giống như đau thể xác, cảnh báo chúng ta tìm kiếm an toàn và tái lập quan hệ.
Cảm giác bị từ chối hoặc cô lập cũng gây ra một loạt các phản ứng sinh lý. Bộ não giải phóng norepinephrine và cortisol, giúp cảnh giác và chuẩn bị đối phó nguy hiểm. Hệ miễn dịch tăng sản xuất phân tử viêm để bảo vệ khỏi bệnh. Điều này giảm nguy cơ nhiễm trùng do thương tích. Cảm giác cô lập cũng tăng fibrinogen, giúp đông máu và lành vết thương.
Tác Động Dài Hạn
Cô đơn kéo dài tăng nguy cơ bệnh và tử vong sớm. Khi kết nối xã hội cơ thể họ ngăn chặn các quá trình như viêm. Kết quả là, họ sẽ có sức khỏe cơ bản tốt hơn nhiều, giúp họ ít bị bệnh hơn. Kỹ năng xã hội giống như cơ bắp, càng sử dụng càng mạnh. Người hướng nội cũng có thể học cách hòa đồng hơn. Chúng ta có thể lập kế hoạch tăng cường tương tác xã hội, nuôi dưỡng quan hệ cũ và xây dựng quan hệ mới. Chúng ta được kết nối để kết nối, chỉ cần chúng ta cung cấp những cơ hội phù hợp.