Điều khiển giấc mơ như phim Inception – nhưng bằng công nghệ AI!
Nếu bạn từng mong ước có thể điều khiển giấc mơ như trong bộ phim kinh điển Inception của Christopher Nolan, công ty Prophetic đang cố biến điều đó thành hiện thực. Nhưng không bằng phép màu, mà bằng AI và sóng siêu âm. Cùng Techie cập nhật ngay!
Vào tháng 3 năm 2024, một sự giao thoa đầy cảm hứng giữa khoa học thần kinh và công nghệ AI đã đưa Eric Wollberg (29 tuổi) và Wesley Berry (27 tuổi) đến với nhau để thành lập Prophetic. Wollberg luôn ấp ủ ý tưởng khám phá ý thức thông qua lucid deam (giấc mơ sáng suốt). Trong khi đó, Berry từng hợp tác với nữ nghệ sĩ Grimes để chuyển tín hiệu thần kinh thành tác phẩm nghệ thuật. Cả Wollberg và Berry đều chung niềm đam mê với khả năng tái hiện bản đồ tư duy và cảm xúc từ dữ liệu não bộ.
Với tầm nhìn đột phá, Prophetic đặt mục tiêu phát triển thiết bị đeo đầu tiên trên thế giới có khả năng ổn định giấc mơ sáng suốt. Sản phẩm này, mang hình dáng một chiếc băng đô, hoạt động dựa trên công nghệ phát sóng siêu âm hội tụ. Giấc mơ sáng suốt – hay còn được biết đến dưới khái niệm lucid dream – là một hiện tượng đặc biệt, nơi người đang ngủ nhận thức được mình đang mơ và thậm chí có thể kiểm soát một phần nội dung trong thế giới mơ đó.
Minh chứng cho tiềm năng của mình, Prophetic vừa huy động thành công 1,1 triệu USD trong một vòng gọi vốn kín. Vòng này được dẫn dắt bởi BoxGroup – quỹ đầu tư đã sớm rót vốn vào công ty fintech Plaid, cùng với sự tham gia của Scout Fund thuộc a16z. Để tạo ra nguyên mẫu không xâm lấn mang tên Halo, Prophetic đã hợp tác với Card79, đơn vị nổi tiếng từng thiết kế phần cứng cho Neuralink của Elon Musk.
Từ khoa học viễn tưởng đến thực tiễn
Lucid dream từ lâu đã là chủ đề gây tò mò cho cả công chúng và cộng đồng khoa học thần kinh. Hiện tượng này xuất hiện nhiều trong văn hóa đại chúng, từ các bộ phim như The Matrix và Inception. Thậm chí có một cộng đồng Reddit (r/LucidDreaming) với hơn 500.000 thành viên. Các nghiên cứu khoa học về lucid dream đã có từ những năm 1970, nhưng sự quan tâm đang tăng mạnh nhờ sự phát triển của ngành thần kinh nhận thức.
Eric Wollberg có trải nghiệm lucid dream lần đầu tiên khi 12 tuổi. Anh mô tả đó là “một trong những điều sâu sắc nhất từng trải qua”. Khi học đại học, anh bắt đầu có nhiều lần trải qua lucid dream hơn và nảy ra mong muốn biến trải nghiệm đó thành một công cụ để khám phá ý thức sâu hơn.
Trong khi đó, Berry lại có nền tảng chuyên về chế tạo thiết bị thần kinh (neurotech), cụ thể là nghiên cứu cách đưa dữ liệu điện não đồ (EEG) vào mô hình học sâu như mạng transformer (loại mạng được Google phát triển) để khám phá con người đang “nhìn thấy” điều gì trong tâm trí. Đây chính là công việc mà anh từng thực hiện với Grimes.
“Eric nói với tôi về ý tưởng của anh ấy, ban đầu tôi không tin công nghệ đã sẵn sàng. Chúng ta đâu thể ‘gây mơ’, chứ nói gì đến mơ sáng suốt. Nhưng rồi tôi nhận ra: điều quan trọng không phải là tạo ra giấc mơ mà là kích hoạt vùng vỏ não trước trán (prefrontal cortex) – lúc đó giấc mơ bình thường sẽ trở thành sáng suốt.”
Dữ liệu thần kinh – chìa khóa cho AI kiểm soát giấc mơ
Để thiết bị hoạt động hiệu quả, Prophetic đặt kỳ vọng lớn vào kết quả nghiên cứu của Viện Donders (Hà Lan) nhằm thu thập tập dữ liệu thần kinh cần thiết. “Dữ liệu vàng” mà họ đang tìm kiếm chính là tần số gamma, loại sóng não nhanh nhất, thường xuất hiện khi con người đạt trạng thái tập trung cao độ. Tần số này được xem là dấu hiệu rõ rệt nhất của hoạt động vỏ não trước trán – vùng trung tâm điều khiển ý thức và có mối liên hệ mật thiết với hiện tượng giấc mơ sáng suốt.
Berry chia sẻ kế hoạch của Prophetic là sẽ sử dụng mạng nơ-ron tích chập (CNN) để giải mã dữ liệu hình ảnh não thành các “token” (dữ liệu mã hóa). Sau đó, những “token” này sẽ được đưa vào một mô hình transformer để tạo thành một chu trình khép kín. Qua đó, AI sẽ học được cách xác định và kích hoạt chính xác những vùng não cần thiết bằng các loại tín hiệu phù hợp nhằm tăng cường khả năng mơ sáng suốt của người dùng.
Mục tiêu cuối cùng của Prophetic là sử dụng sóng siêu âm tập trung để kích thích vỏ não trước trán ngay trong khi người dùng đang mơ. Nghiên cứu cho thấy rằng kích thích siêu âm tập trung có thể cải thiện trí nhớ làm việc. “Cảm giác khi dùng công nghệ siêu âm này giống như một bước nhảy lượng tử vậy,” Berry nói. “Nó vượt trội hơn rất nhiều so với mọi phương pháp từng có trước đây.”
Dù còn một chặng đường dài để chứng minh hiệu quả thực tế, Prophetic đã mở ra một cánh cửa táo bạo: kết nối giữa giấc mơ và công nghệ. Khi AI, sóng siêu âm và trí tò mò của con người hội tụ, biết đâu trong tương lai, việc điều khiển giấc mơ sẽ không còn là viễn tưởng, mà trở thành công cụ để chúng ta khám phá sâu thẳm chính mình.
>>Xem thêm: Chỉ một bức ảnh selfie đơn giản cũng có thể tiết lộ tuổi sinh học của bạn!