Ngôn ngữ lập trình Python: Giải đáp từ A-Z

Trong những năm gần đây, Python đã trở thành một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất trên thế giới. Ngôn ngữ này được áp dụng trong nhiều việc, từ machine learning đến xây dựng trang web và testing phần mềm. Python được sử dụng để tạo nhiều chương trình khác nhau và không chuyên biệt cho bất kỳ vấn đề cụ thể nào. Những học sinh chuyên ngành IT có thể học ngôn ngữ lập trình Python một cách dễ dàng vì tính linh hoạt cũng như thân thiện của ngôn ngữ này.

Ngôn ngữ lập trình Python là gì?

Khái niệm về ngôn ngữ lập trình Python

Python được phát triển vào cuối những năm 1980 bởi Guido van Rossum tại Viện Nghiên cứu Quốc gia về Toán học và Khoa học Máy tính ở Hà Lan. Python là ngôn ngữ lập trình máy tính thường được sử dụng để xây dựng trang web và phần mềm, tự động hóa các tác vụ và tiến hành phân tích dữ liệu. 

Python là ngôn ngữ có mục đích chung, nghĩa là nó có thể được sử dụng để tạo ra nhiều chương trình khác nhau và không chuyên biệt để xử lý cho bất kỳ vấn đề cụ thể nào. Cũng nhờ tính linh hoạt này, và sự thân thiện với người dùng mới, đã khiến Python trở thành một trong những ngôn ngữ lập trình được sử dụng nhiều nhất hiện nay. Một cuộc khảo sát được thực hiện bởi công ty phân tích RedMonk cho thấy rằng đây là ngôn ngữ lập trình phổ biến thứ hai đối với các nhà phát triển vào năm 2021.

Python được ứng dụng vào đâu?

Python thường được sử dụng để phát triển trang web và phần mềm, tự động hóa tác vụ, phân tích dữ liệu và trực quan hóa dữ liệu. Vì tương đối dễ học, Python đã được nhiều người không phải là lập trình viên như kế toán và Business Analyst áp dụng cho nhiều công việc hàng ngày, chẳng hạn như tổ chức tài chính.

Charles R Severance, giảng viên của Đại học Michigan, đã viết trong cuốn sách Python for Everybody của mình rằng “Viết chương trình là một hoạt động rất sáng tạo và bổ ích. Bạn có thể viết chương trình vì nhiều lý do, từ kiếm sống đến giải một bài toán phân tích dữ liệu khó đến niềm vui khi giúp người khác giải một bài toán.”

Phân tích dữ liệu và machine learning

Python đã trở thành một công cụ quan trọng trong khoa học dữ liệu. Ngôn ngữ này cho phép các nhà phân tích dữ liệu và các chuyên gia sử dụng Python để thực hiện các phép tính thống kê phức tạp, tạo ra các biểu đồ trực quan, xây dựng các thuật toán machine learning, cũng như thực hiện các công việc khác liên quan đến dữ liệu.

Python có thể xây dựng nhiều loại biểu đồ dữ liệu khác nhau, chẳng hạn như biểu đồ cột, biểu đồ tròn, biểu đồ tần số và các biểu đồ 3D. Python cũng tích hợp thư viện riêng như TensorFlow và Keras, cho phép các lập trình viên viết chương trình phân tích dữ liệu và machine learning nhanh và hiệu quả hơn.

Phát triển website

Python thường được sử dụng để phát triển back-end của trang web hoặc ứng dụng—những phần mà người dùng không nhìn thấy. Vai trò của Python trong phát triển web có thể bao gồm gửi và nhận dữ liệu từ máy chủ, xử lý dữ liệu, định tuyến URL và đảm bảo tính bảo mật. Python cung cấp một số framework sẵn có để phát triển web, trong đó những framework nổi tiếng bao gồm Django và Flask.

Một số công việc phát triển web sử dụng Python bao gồm back-end engineer, full stack engineer, Python developer, software engineers và DevOps engineers.

Tự động hóa hoặc Scripting

Python còn có thể giúp bạn tự động hoá một cách hiệu quả các task vụ lặp đi lặp lại. Công việc viết mã để xây dựng các quy trình tự động này được gọi là scripting (ngôn ngữ kịch bản). Trong ngành lập trình, tự động hóa có thể được sử dụng để kiểm tra lỗi trên nhiều tệp, chuyển đổi tệp, thực hiện phép toán đơn giản và loại bỏ các bản sao trong dữ liệu.

Python thậm chí có thể được sử dụng bởi những người mới học lập trình để tự động hóa các tác vụ đơn giản trên máy tính—chẳng hạn như đổi tên tệp, tìm và tải xuống nội dung trực tuyến hoặc gửi email hoặc văn bản theo khoảng thời gian mong muốn.

Testing phần mềm và Protyping

Trong phát triển phần mềm, Python có thể hỗ trợ các tác vụ như kiểm soát bản dựng, theo dõi lỗi và testing. Với Python, các nhà phát triển phần mềm có thể tự động kiểm tra các sản phẩm hoặc tính năng mới. Một số công cụ Python được sử dụng để testing phần mềm bao là Green và Requestium.

Các ứng dụng quen thuộc khác

Python không chỉ được sử dụng bởi các lập trình viên và nhà nghiên cứu dữ liệu. Học Python có thể mở ra những cơ hội mới cho những người làm trong các ngành nghề ít liên quan đến dữ liệu, chẳng hạn như nhà báo, chủ doanh nghiệp nhỏ hoặc nhà tiếp thị trên mạng xã hội. Python cũng có thể giúp người không phải là lập trình viên đơn giản hóa một số nhiệm vụ trong cuộc sống của họ. Dưới đây là một số công việc mà bạn có thể tự động hóa bằng Python:

• Theo dõi thị trường chứng khoán hoặc giá tiền điện tử
• Nhắc nhở bạn mang theo ô bất cứ khi nào trời mưa
• Cập nhật danh sách mua sắm 
• Đổi tên hàng loạt các file và tệp
• Chuyển đổi tệp văn bản thành bảng tính excel
• Tự động điền vào các biểu mẫu trực tuyến

Tại sao Python lại nổi tiếng như vậy?

Python trở nên phổ biến vì nhiều lý do. Dễ hiểu nhất là do ngôn ngữ này đa năng và dễ sử dụng cho các lập trình viên.

• Cú pháp đơn giản: Cú pháp của Pythongần giống như ngôn ngữ viết, do đó nó dễ đọc và hiểu hơn. Điều này làm cho ngôn ngữ này có thể nhanh chóng xây dựng và cải tiến các dự án.
• Đa năng: Python có thể được sử dụng cho nhiều tác vụ khác nhau, từ phát triển web đến machine learning.
• Thân thiện với người mới bắt đầu, điều này góp phần khiến ngôn ngữ Python nó trở nên phổ biến đối với người mới học lập trình.
• Mã nguồn mở: miễn phí để sử dụng kể cả cho mục đích thương mại.
• Kho tài liệu khổng lồ và không ngừng mở rộng: Python có cộng đồng người sử dụng lớn, cộng đồng này được biết đến với tinh thần tích cực đóng góp vào thư viện của Python. Kho tài liệu khổng lồ này sẽ là một nguồn tài nguyên hữu ích cho các lập trình viên khác. 

Những điều thú vị về Python

Guido van Rossum là một fan lớn của nhóm hài Monty Python đến từ nước Anh. Rossum cho rằng rằng cái tên Python phù hợp để đặt tên cho dự án của mình vì sự ngắn gọn và bí ẩn của cái tên.

Nhiều ứng dụng nổi tiếng được lập trình bởi Python bao gồm:

• Mozilla, nổi tiếng với Firefox, cho biết họ có hơn “230 nghìn dòng mã” được viết bằng Python.
• Netflix chia sẻ việc sử dụng rộng rãi của Python cho mọi thứ từ phần mềm giám sát failover khu vực đến machine learning.
• Uber cho biết họ sử dụng Jupyter Notebook và IPython để chia sẻ dữ liệu.
• Reddit chủ yếu được viết bằng Python 
• Slack, Digital Ocean, Lyft, Sauce Labs và Fastly đều được xây dựng bằng ngôn ngữ lập trình Python
• Nhiều công ty tài chính, chẳng hạn như CapitalOne, Bloomberg và JPMorgan hay có các đợt tuyển dụng Python developers.

Xem thêm: Ngôn ngữ lập trình: Hiểu để chọn đúng!